![](/media/lib/518/n-amputacja1-6d9deb232a0d3d1fd2125dd388b7bac4.jpg)
Na Borneo znaleziono najstarszy przykład amputacji
9 września 2022, 08:23Na znalezionym na Borneo szkielecie zidentyfikowano ślady najstarszej udanej amputacji. Szkielet pochodzi sprzed co najmniej 31 000 lat, zatem o 24 000 lat poprzedza dotychczasowy najstarszą amputację. Szczątki należały do młodej dorosłej osoby, której w dzieciństwie usunięto stopę i fragment lewej nogi. Po zabiegu osoba ta żyła przez 6–9 lat. Przypadek ten pokazuje, że już prehistoryczni ludzie byli w stanie przeprowadzić złożone procedury medyczne.
![](/media/lib/518/n-iphone14-0aa9fa3ba009a7f946c7e993f83a4c14.jpg)
Jaką specyfikację ma iPhone 14?
7 września 2022, 16:02Premiera każdego smartfona od Apple to ogromne wydarzenie w świecie technologicznym. W przeszłości iPhone’y wyznaczały trendy w tworzeniu nowych generacji telefonów komórkowych, dlatego premiera urządzeń spod szyldu nadgryzionego jabłka wiąże się z dużymi oczekiwaniami fanów i ekspertów. Na połowę września zaplanowano ujawnienie oficjalnych informacji o iPhonie 14, jednak już teraz specyfikacja smartfona przedostała się do mediów. Czego można się spodziewać po nowym modelu od Apple?
![](/media/lib/517/n-duchowosc-5a6bf9d10f0e0e2b0788ec58eb9f821b.jpg)
Kwestie duchowe powinny być częścią opieki zdrowotnej, uważają naukowcy
7 września 2022, 15:24Kwestie związane z duchowością człowieka powinny być włączone w system opieki zdrowotnej, zarówno w przypadku ciężkich zachorowań, jak i ogólnego stanu zdrowia, uważają naukowcy z Harvard T.H. Chan School of Public Health i Brigham and Women's Hospital. Nasze badania to najbardziej rygorystyczna i systematyczna analiza współczesnej literatury naukowej dotyczącej powiązań zdrowia z duchowością, mówi profesor radiologii onkologicznej Tracy Balboni z Dana-Farber/Brigham and Women’s Cancer Center.
![](/media/lib/517/n-etruskowe1-29582bb096a5ee771fe335419663405c.jpg)
Odkrycie niesplądrowanych grobów rzuca nowe światło na Etrusków po rzymskim podboju
6 września 2022, 12:03W marcu 2021 roku podczas prac rolniczych w okolicy Civitella Paganico, natrafiono na etruskie pochówki z II wieku p.n.e. Archeolodzy z IMPERO Project podjęli wykopaliska ratunkowe i stwierdzili, że mają do czynienia z jednymi z niewielu grobów, których nie splądrowali złodzieje w starożytności lub czasach współczesnych. Bogate wyposażenie pokazuje, jak wiele ze swojej kultury zachowali Etruskowie już po podbiciu Etrurii przez Rzym.
![](/media/lib/517/n-woylie-c2c2174054c47904acf0838ea23c3227.jpg)
Woylie – „zminiaturyzowany kangur” miłośnik grzybów
5 września 2022, 05:59Ma torbę i dwie dobrze rozwinięte tylne łapy, na których skacze jak kangur. Jednak od swojego słynnego krewniaka zdecydowanie różni się rozmiarami. Kanguroszczurniki są wielkości szczura, niektóre gatunki wielkości królika. A jeden z nich, kanguroszczurnik pędzloogonowy, wyróżnia się dietą – zjada głównie grzyby i nie pije wody.
![](/media/lib/517/n-atomy-dc428ca607f0ebb3c94a01739e658db9.jpg)
Materia uzyskana w Kioto jest 3 miliardy razy chłodniejsza niż przestrzeń międzygwiezdna
2 września 2022, 12:59Japońsko-amerykański zespół naukowy wykorzystuje atomy 3 miliardy razy chłodniejsze niż przestrzeń międzygwiezdna do badań nad kwantowymi podstawami magnetyzmu. Jeśli gdzieś jakaś obca cywilizacja nie przeprowadza podobnych badań, to fermiony z Kyoto University są najchłodniejszymi atomami we wszechświecie, mówi Kaden Hazzard z Rice University, jeden z autorów badań.
![](/media/lib/517/n-bawariakrzeslo-f1bbe0c54e1ab742ca52b534e31d2ea2.jpg)
Sensacja z Bawarii. W grobie kobiety złożono wczesnośredniowieczne żelazne składane krzesło
2 września 2022, 05:59W bawarskiej miejscowości Endsee archeolodzy prowadzili wykopaliska wczesnośredniowiecznego pochówku, gdy trafili na żelazną ramę. Szybko okazało się, że to... żelazne składane krzesło z około 600 roku. To zaledwie drugie wczesnośredniowieczne żelazne składane krzesło znalezione na terenie Niemiec. To co na pierwszy rzut oka wydaje się współczesny przedmiotem, daje nam wyjątkowy wgląd w życie klas wyższych i wczesne użycie mebli, wyjaśnia profesor Mathias Pfeil, szef Bawarskiego Krajowego Biura Ochrony Zabytków.
![](/media/lib/487/n-neuron-43010669004710e1610c38a6c38d3872.jpg)
Jest szansa na nowe sposoby leczenia bólu, raka płuc i ulżenia w bólu pacjentom nowotworowym
1 września 2022, 14:25Ból to pożyteczny sygnał alarmowy, informujący nas o uszkodzeniu tkanek czy chorobie i skłaniający do wycofania się z nieprzyjemnej sytuacji oraz poszukania pomocy u lekarza. Gdy rana się zagoi, ból powinien ustąpić, ale wiele osób cierpi na ból nawet po całkowitym zagojeniu się rany. Co więcej, olbrzymia liczba osób na całym świecie zmaga się z chronicznym bólem, któremu w wielu przypadkach nie potrafimy przypisać żadnej przyczyny w postaci zranienia czy choroby
![](/media/lib/516/n-west-baa563aa65ca7172f9b2e5fde9e4287a.jpg)
Nowy system regeneruje powłokę ochronną wnętrza tokamaka bez jego wyłączania
31 sierpnia 2022, 10:34Naukowcy z Princeton Plasma Physics Laboratory (PPPL) wykazali, że opracowany przez nich system dostarczania sproszkowanego boru do reaktora fuzyjnego pozwala na bieżąco zabezpieczać ściany reaktora i zapobiegać pogarszaniu właściwości plazmy. Jej stopniowe zanieczyszczania wolframem jest szkodliwe dla całej reakcji i stanowi jedną przeszkód na drodze ku zbudowaniu praktycznego reaktora fuzyjnego.
![](/media/lib/516/n-artemisnastanowisku-73e5eb86f5c371a6f2b10cb62ba5ee12.jpg)
Czym są okna startowe? Kiedy rakieta może polecieć w kosmos?
29 sierpnia 2022, 13:47Z powodu problemów, jakie pojawiły się w jednym z 4 silników głównego stopnia rakiety nośnej, dzisiejszy start misji Artemis I został odwołany. Inżynierowie szukają teraz przyczyny kłopotów. Jeśli je znajdą i problem zostanie naprawiony, próbę kolejnego startu można będzie podjąć 2 września. Wtedy to, o godzinie 18:48 czasu polskiego otworzy się kolejne, 2-godzinne, okno startowe. Jeśli i wówczas się nie uda, NASA może próbować w innych oknach.